اين هم‌انديشي با عنوان احياء و ساماندهي موقوفات حوزوي در روز سه شنبه در آستانه ماه مبارك رجب و ميلاد مبارك حضرت باقرالعلوم(ع) و نيز روز مقاومت(فتح خرمشهر) برگزار شد. در ابتدا، حضرت آيت الله يزدي رئيس شوراي عالي حوزه‌هاي علميه با تاكيد بر نقش موقوفات در استقلال مالي حوزه‌هاي علميه، فرمودند: پيش از پيروزي انقلاب، موقوفه خواري رواج داشت و حيف و ميل‌هاي زيادي در اين زمينه انجام مي‌شد. با پيروزي انقلاب اسلامي فعاليت‌هاي بسياري درباره موقوفات و هماهنگ‌سازي موقوفات با نيت واقفان انجام شده است.
ايشان با اشاره به تشكيل مديريت‌هاي استاني حوزه و نقش آن در ايجاد تحول در حوزه فرمودند: مديريت‌هاي استاني ظرفيت بزرگي در سراسر كشور براي تعامل مديران حوزه با مسئولان اداره اوقاف است و مي‌تواند نقش اساسي در اجراي تعاليم و ارزش‌هاي ديني داشته باشد. ايشان اين ارتباط را براي احياي موقوفات حوزوي بسيار ضروري دانسته و با اشاره به مشكلات موجود در عرصه احياي موقوفات حوزوي، خواستار عضويت رؤساي محترم دادگستري استان‌ها در كميته موقوفات شدند كه مي‌تواند نقش اساسي در حل اين مشكلات داشته باشد.
حجت‌الاسلام والمسلمين محمدي سرپرست سازمان اوقاف و امور خيريه نيز در ادامه اين مراسم طي سخناني وظيفه مبلغان حوزه در ترويج فرهنگ وقف در جامعه را سنگين ارزيابي كرد و اظهار داشت: وقف بايد پشتوانه حوزه‌هاي علميه شود و اين موضوع با ترويج فرهنگ وقف در ميان مردم ميسر خواهد شد. وي همچنين بر ضرورت رسيدگي به موقوفات حوزه‌هاي علميه تأكيد كرد و ابراز داشت: يكي از موضوعات بسيار مهم، توجه به موقوفات حوزه‌هاي علميه است و برگزاري اين جلسات مستمر و ارتباط مديران استاني و اوقاف در پيشبرد اين موضوع موثر خواهد بود. ايشان با اشاره به اينكه حاكميت رژيم ستمشاهي باعث شد مردم نگرش خوبي به وقف نداشته باشند اما امروز بايد اين نگرش را اصلاح و بر ارزش زياد وقف و گرايش مردم به آن تاكيد كنيم، ادامه داد: احياء و اصلاح نگرش به وقف موجب كمك به گسترش حوزه‌ها، مدارس، درمانگاه‌ها، ازدواج‌ها و ساير امور خيريه مي‌شود وهيچ كس جز مبلغان حوزه‌هاي علميه و طلاب نمي‌توانند اهميت و تاثير وقف را منعكس كنند. در ادامه نماينده محترم ولي فقيه در سازمان اوقاف با تأكيد بر به روز و عادلانه شدن مال الاجاره موقوفات گفت: اين موضوع با مقاومت برخي از كساني كه از مباني ديني اطلاع كافي ندارند و اين موقوفات را در اختيار گرفته‌اند، مواجه مي‌شود و در اين زمينه نياز به فرهنگسازي داريم.
در ادامه همايش، حضرت آيت الله مقتدايي مدير حوزه‌هاي علميه كشور به ايراد سخنراني پرداختند و با اشاره به تشكيل 27 مديريت استاني حوزه علميه فرمودند: اگر موقوفات حوزوي استاني احياء گردد نه تنها نيازهاي مدارس علميه آن استان، بلكه نيازهاي امورات جاري حوزه‌هاي استان‌هاي مجاور نيز تامين مي‌شود.ايشان با ضروري دانستن تسريع در ايجاد و احياي موقوفات حوزوي، به قوه قضاييه پيشنهاد كردند كه در هر استان شعبه‌اي براي رسيدگي به دعاوي مربوط به موقوفات حوزوي تشكيل شود تا احياي موقوفات با سرعت بيشتري انجام پذيرد.
مسئول دبيرخانه شوراي عالي حوزه‌هاي علميه نيز يكي از سخنرانان اين همايش بود كه پس از ارائه گزارشي از فعاليت‌هاي كميته موقوفات حوزوي و اينكه اصل تشكيل و فعاليت‌هاي كميته در جهت تحقق منويات مقام معظم رهبري(مدظله العالي) بوده است، گفت: ساماندهي درآمدهاي موقوفات و گسترش موقوفات حوزوي و هدفمند كردن و مديريت استفاده از درآمدهاي موقوفات بر طبق نيت واقفان خيرانديش و در چارچوب سياست‌هاي كلان شوراي عالي حوزه‌هاي علميه، از جمله اهداف كميته موقوفات بوده است. وي در ادامه اخذ سند مالكيت براي تمامي موقوفات حوزوي تا پايان سال 91 را از مهمترين دغدغه‌هاي كميته موقوفات حوزوي دانسته و با تأكيد بر اهميت تبليغ مناسب در گسترش فرهنگ وقف و ايجاد وقف جديد خاطرنشان كرد كه وجود نهادهاي خيريه و افكار نادرست در مورد وقف كه از قبل از انقلاب ايجاد شده است از علل اساسي كم اهميتي مردم نسبت به وقف است.
در پايان اين نشست ميزگردي با حضور اعضاي كميته موقوفات حوزوي برگزار شد كه در آن به سوالات و ابهامات مديران حوزه و مديران اوقافي در مورد چگونگي تعامل با يكديگر و علماي بلاد و ارگان‌هاي مربوط به وقف و همچنين دستورالعمل مشترك سازمان اوقاف و حوزه، پاسخ داده شد.
عصر روز نشست مشترك حوزه و سازمان اوقاف، حجت الاسلام و المسلمين محمدي سرپرست سازمان اوقاف و امور خيريه و حجت الاسلام و المسلمين نواب مسئول دبيرخانه شوراي عالي به همراه مديران استاني حوزه و مديران كل سازمان اوقاف با حضرت آيت الله نوري همداني ديدار نمودند، در اين ديدار كه معظم له با بيان اينكه همه بايد تلاش كنيم كه خدمتگزار مردم، اسلام و مسلمانان باشيم، فرمودند: اسلام داراي معارف اعتقادي، عبادي، احكام اخلاقي، اجتماعي، اقتصادي، فرهنگي، سياسي، حكومتي و جهادي است كه با هم مرتبط هستند و برنامه جامعي را براي انسان‌ها قرار داده است.
ايشان با اشاره به وجود مشكلات اقتصادي گسترده در جهان به ويژه اروپا و آمريكا اظهار داشتند: مشكلات اقتصادي در كشورهاي آمريكايي و اروپايي موجب قيام‌هايي شده است، از اين رو بايد با معرفي اقتصاد اسلامي به آنها، راه نجات را پيش روي آنها قرارداد.
حضرت آيت‌الله نوري همداني نخستين راه برطرف كردن مشكلات اقتصادي را قرار دادن تمامي ثروت‌ها در اختيار پيامبر(ص)، امام معصوم(ع) و در زمان غيبت، ولي فقيه معرفي كردند و گفتند: اسلام اجازه نمي‌دهد كه اموال انسان‌ها در اختيار افراد فاسد و ظالم باشد و از نظر اسلام ثروت بايد در اختيار پيامبر(ص)، امام(ع) و ولي فقيه باشد تا به وسيله آن امنيت عدالت و وفور نعمت را در جامعه ايجاد كند. آيت‌الله نوري همداني در ادامه با مهم دانستن مسئله وقف به عنوان سنت حسنه در جامعه اسلامي گفتند: در رژيم‌هاي گذشته افرادي بودند كه موقوفات را از مسير اصلي در دست صاحبان خارج مي‌كردند و به مرور زمان، موقوفه‌خواري مي‌كردند. ايشان خطاب به مسئولان و فعالان عرصه وقف، اظهار داشتند: شما با تحقيق و تفحص دقيق، وظيفه داريد كساني كه به مرور زمان موقوفات را تصرف كرده‌‌اند شناسايي كرده و با همكاري با قوه قضائيه با رسيدگي سريع و جدي اين موقوفات را از چنگال موقوفه‌خواران در آوريد. ايشان همچنين درباره ضرورت ترويج فرهنگ وقف در جامعه و نقش صدا و سيما در اين فرهنگسازي گفتند: بايد خيرات و بركات و تاثيرات وقف در جامعه به مردم نشان داده شود. ايشان همچنين درباره موقوفات حوزه افزودند: حوزه موقوفات زيادي دارد و در صورت احياء و احصاء، احتياجي به دولت و بيت‌المال ندارد و مي‌تواند كار خود را ادامه دهد.
در ادامه اين نشست، مدعوين نشست با حضرت آيت الله سبحاني ديدار نمودند. در اين ديدار معظم له با اشاره به روايتي از پيامبر اسلام(ص)، وقف را مصداق واقعي صدقه جاريه معرفي كردند. معظم له افزودند: وقف، خالص‌ترين عملي است كه انسان براي خدا انجام مي‌دهد؛ انسان بايد اين عمل را خالصانه براي خدا انجام دهد، به ويژه اين كه آنرا براي ايجاد مساجد و حسينيه‌ها و امور ديني اختصاص دهد. حضرت آيت الله سبحاني، ساخت مساجد در مناطق محروم را ضروري دانسته و گفتند: در برخي مناطق از جمله سيستان و بلوچستان، خراسان جنوبي و…، كه شيعيان در كنار اهل سنت حضور دارند، مي‌بايست وقف عمومي را به مساجد اختصاص داد. ايشان كار فرهنگي را لازمه فعاليت‌هاي سازمان اوقاف و امور خيريه معرفي و خاطرنشان كردند: از جمله كارهاي فرهنگي كه مي‌توان در مناطق اهل سنت انجام داد، معرفي فضائل اهل‌بيت(عليهم‌السلام) با تأكيد بر مسائل تقريبي، در قالب چاپ كتابچه‌هاي كوچك و با زباني ساده است.
معظم‌له با تأكيد بر اين كه تقريب به معناي دست كشيدن از اعتقادات نيست، ادامه دادند: تقريب به اين معنا است كه بر مثبت‌هاي مكتب تشيع و آموزه‌هاي اهل‌بيت(عليهم‌السلام) تكيه كنيم و در اين عرصه از مسائل چالش‌زا كه اتحاد مسلمانان را از بين مي‌برد، دوري كنيم. ايشان در ادامه با ضروري دانستن وجود فرهنگ وقف در جامعه، اظهار داشتند: سازمان اوقاف و امور خيريه، بايد بر اساس برنامه‌ريزي‌هاي گسترده و جامع، اين نهاد را، حافظ نيت‌هاي واقفان و مجريان آن، به مردم معرفي كند، تا اين فرهنگ درجامعه رواج بيشتري پيدا كند.
منبع: اداره ارتباطات دبيرخانه شوراي عالي حوزه‌هاي علميه